Vorig jaar rond deze tijd maakte ik kennis met de polyvagaaltheorie van Stephen Porges in een boek van Stanley Rosenberg over de Nervus Vagus. Nieuwsgierig naar hoe de Nervus Vagus als bron van herstel kan fungeren. Er was al een hele wereld voor mij open gegaan op mijn pad naar een energieker leven maar met deze nieuwe kennis, en met name de training “Applied Polyvagal Theory in Therapeutic Yoga” die ik afgelopen maand heb gedaan, heb ik hele mooie waardevolle en nieuwe inzichten en kennis gekregen.
Polyvagaaltheorie
Met de polyvagaaltheorie krijg je inzicht in de werking van je autonome zenuwstelsel en de dans tussen 3 verschillende delen in plaats van de bekende 2 delen, de sympathicus (vecht/vlucht) en parasympathicus (rust/herstel). Deze 3 delen die onze lichaamsfuncties en -processen reguleren zijn het:
- ventrale vagale deel (sociale betrokkenheid),
- sympathisch zenuwstelsel (actie) en
- het dorsale vagale deel (rust).
Therapeutische yoga vanuit de polyvagaaltheorie
Via mijn netwerk op Linkedin kwam ik in aanraking met het werk van Dr. Arielle Schwartz (traumatherapeut) en haar training over het toepassen van de polyvagaaltheorie bij therapeutische yoga (voor traumaherstel). Met ademwerk, beweging en yoga ga je onderzoeken, ervaren en leren voelen wat jouw lichaam nodig heeft en dat je daarvoor mag kiezen. Niet vanuit het idee dat je jezelf moet fixen, want je bent goed zoals je bent, maar dat je de behoeften van je lichaam eert, wat goed voelt en niet goed voelt en daar naar kan en gaat handelen. Door deze ervaring van keuzevrijheid creëer je een gevoel van veiligheid of kun je deze vergroten hetgeen bekrachtigend werkt.
Disharmonie
Door traumaervaringen in ons leven (een eenmalige gebeurtenis of herhalende, chronische traumatische en stressgebeurtenissen over een langere periode, bijvoorbeeld al vanaf onze vroegste jaren) kan een harmonieuze samenwerking tussen de 3 delen van het zenuwstelsel verstoord raken en zijn. Dit kan mentale, emotionele en lichamelijke klachten met zich meebrengen. Therapeutische yoga helpt om de harmonie hierin weer terug te brengen o.a. door het herstellen van je eigen keuzevrijheid en het vergroten van veerkracht waardoor je levensenergie weer meer kan gaan stromen.
Harmonie
Tijdens een traject met therapeutische yoga gaan we niet zozeer de stressoren inzichtelijk maken. De aandacht gaat niet naar de gebeurtenis die aanleiding is geweest van de trauma- en stresservaring maar naar het bewust worden van je lichaam, het gewaar worden van signalen van buitenaf en binnenin en hoe je lichaam daar op reageert. Je gaat niet alleen je lichaamsbewustzijn vergroten door o.a. ademwerk, beweging en yoga maar ook ga je je lichaam bevrijden van trauma- en stresservaringen en je zelfregulatie stimuleren zodat eventuele toekomstige gebeurtenissen niet als trauma en stress in je lichaam opgeslagen worden.
Neuroceptie
Neuroceptie is hoe ons zenuwstelsel reageert op gebeurtenissen. Dit is een constant en automatisch proces en gebeurt onbewust. Exteroceptie is onze waarneming van de signalen die ons lichaam opvangt vanuit onze buitenwereld via de zintuigen (zien, horen, ruiken, proeven en aanraking). Interoceptie is het waarnemen van de signalen en sensaties binnenin ons lichaam en proprioceptie is onze lichaamshouding in relatie met zwaartekracht (het gewaarzijn van de lichaamspositie in de ruimte).
Jouw bewustzijn en gewaarzijn verruimen doen we o.a. met ademwerk, beweging en yoga. Je gaat je verbinden met jezelf en van daaruit met een veilig gevoel verbinden met jouw buitenwereld en harmonieus tussen deze twee werelden bewegen zodat je je energiehuishouding in balans gaat brengen en houden.