Selecteer een pagina
Emoties, gevoelens & gedachten

Emoties, gevoelens & gedachten

Vorig jaar schreef ik in de blog Zijn we de creator van ons eigen leven?’ over het 5g model, gebeurtenis-gedachte-gevoel-gedrag-gevolg. Toen ik tijdens de opleiding voor lifecoach een keer aansloot bij een mentale kracht training binnen de organisatie waar ik werkte, kwam dit model voorbij. Volgens dit model komt gedachte voor gevoel. En ik vroeg me toen af ‘klopt dit wel?’ Of gedachte voor gevoel komt of gevoel voor gedachte daar waren de meningen over verdeeld. In de blog van vorig jaar schrijf ik dat gevoelens en gedachten tegelijkertijd plaatsvinden omdat ze met elkaar verbonden zijn.

Emoties, gevoelens & gedachten

Nu las ik afgelopen week een artikel van Antonio Damasio, neuroloog en wetenschapper, via een connectie op LinkedIn. Deze neurowetenschapper kwam toevallig ook al voorbij tijdens de training voor Polyvagaaltheorie in therapeutische yoga. Het Engelse artikel beschreef dat bewustzijn begint met voelen en niet denken. In plaats van ‘ik denk dus ik ben’ van Descartes is het volgens Antonio Damasio ‘ik voel dus ik ben’. In een ander artikel die ik vond staat o.a. dat volgens hem emoties tot het lichaam behoren en vóór gevoelens plaatsvinden en dat gevoelens veel nauwer verbonden zijn met gedachten. Een emotie betekent letterlijk ‘een beweging naar buiten’ en is samen met de daaraan gekoppelde reactie lichaamsgericht. Terwijl een gevoel op de mind gericht is, staat in een artikel van Hans Peters waarin hij het verschil tussen emotie en gevoel volgens Antonio Damasio uitlegt.

Lichaamsbewustzijn

In al deze informatie lees ik overeenkomsten met de Polyvagaaltheorie. “Verander je lichaam, verander je brein” is een quote welke voorbij kwam tijdens de training. Dit heeft te maken met de nervus vagus, een tweerichtingsverkeer informatiesnelweg tussen lichaam en brein, waarbij maar liefst 80% van lichaam naar brein gaat. Vandaar ook dat lichaamsbewustzijn en lichaamswerk zo belangrijk is. Het is zeker niet altijd gemakkelijk om weer in verbinding te komen met je lichaam. Niet alleen omdat we het wellicht verleerd zijn en teveel in ons hoofd zitten maar ook kan het onzeker en onveilig voelen. Want wat komen we daar tegen? Emoties die we in het verleden niet voor niets hebben weggestopt omdat het te pijnlijk voelde en onveilig? Ik kan me heel goed voorstellen dat je daar niet graag naar toe wil. Maar vaak is het zo dat we ons niet bewust zijn van wat er allemaal in ons lichaam opgeslagen is, ons gedrag, de spanning in ons lichaam of dat ons lichaam in een (structurele) staat van onveiligheid verkeerd omdat we misschien niet anders weten en dat het ‘gewoon’ is voor ons.

Lichaamswerk

Emoties willen graag gevoeld worden, willen naar buiten bewegen, aldus Hans Peters. Wanneer deze beweging geblokkeerd wordt door emoties bijvoorbeeld te onderdrukken, blijven ze in het lichaam achter, veelal onbewust en sluimerend, wachtend op een trigger zodat er weer een kans is voor deze emoties om naar buiten te kunnen en bevrijd te worden. Therapeutische yoga voor traumaherstel helpt je hier op een fijne en veilige manier mee. In je eigen tempo en met compassie ga je je meer bewust worden van je lichaam. Hoe deze o.a. reageert via de zintuigen maar ook intern. Je gaat leren hoe emoties (alsnog) te uiten. En dat het okay is om je boos, verdrietig, bang, etc. te voelen. Met diverse oefeningen ga je leren de informatiestroom van je lichaam naar je brein zelf te reguleren in plaats van dat jouw zenuwstelsel jou reguleert. Je gaat meer vertrouwen krijgen, compassie en zachtheid voor jezelf, je gevoel van veiligheid en sociale betrokkenheid vergroten en ruimte maken in je lichaam zodat je levensenergie weer kan gaan stromen 🦋

Therapeutische yoga

Therapeutische yoga

Vorig jaar rond deze tijd maakte ik kennis met de polyvagaaltheorie van Stephen Porges in een boek van Stanley Rosenberg over de Nervus Vagus. Nieuwsgierig naar hoe de Nervus Vagus als bron van herstel kan fungeren. Er was al een hele wereld voor mij open gegaan op mijn pad naar een energieker leven maar met deze nieuwe kennis, en met name de training “Applied Polyvagal Theory in Therapeutic Yoga” die ik afgelopen maand heb gedaan, heb ik hele mooie waardevolle en nieuwe inzichten en kennis gekregen.

Polyvagaaltheorie

Met de polyvagaaltheorie krijg je inzicht in de werking van je autonome zenuwstelsel en de dans tussen 3 verschillende delen in plaats van de bekende 2 delen, de sympathicus (vecht/vlucht) en parasympathicus (rust/herstel). Deze 3 delen die onze lichaamsfuncties en -processen reguleren zijn het:

  • ventrale vagale deel (sociale betrokkenheid),
  • sympathisch zenuwstelsel (actie) en
  • het dorsale vagale deel (rust).

Therapeutische yoga vanuit de polyvagaaltheorie

Via mijn netwerk op Linkedin kwam ik in aanraking met het werk van Dr. Arielle Schwartz (traumatherapeut) en haar training over het toepassen van de polyvagaaltheorie bij therapeutische yoga (voor traumaherstel). Met ademwerk, beweging en yoga ga je onderzoeken, ervaren en leren voelen wat jouw lichaam nodig heeft en dat je daarvoor mag kiezen. Niet vanuit het idee dat je jezelf moet fixen, want je bent goed zoals je bent, maar dat je de behoeften van je lichaam eert, wat goed voelt en niet goed voelt en daar naar kan en gaat handelen. Door deze ervaring van keuzevrijheid creëer je een gevoel van veiligheid of kun je deze vergroten hetgeen bekrachtigend werkt.

Disharmonie

Door traumaervaringen in ons leven (een eenmalige gebeurtenis of herhalende, chronische traumatische en stressgebeurtenissen over een langere periode, bijvoorbeeld al vanaf onze vroegste jaren) kan een harmonieuze samenwerking tussen de 3 delen van het zenuwstelsel verstoord raken en zijn. Dit kan mentale, emotionele en lichamelijke klachten met zich meebrengen. Therapeutische yoga helpt om de harmonie hierin weer terug te brengen o.a. door het herstellen van je eigen keuzevrijheid en het vergroten van veerkracht waardoor je levensenergie weer meer kan gaan stromen.

Harmonie

Tijdens een traject met therapeutische yoga gaan we niet zozeer de stressoren inzichtelijk maken. Ook gaat de aandacht niet naar de gebeurtenis of de oorzaken van de traumaervaring in je lichaam. Met therapeutische yoga gaan we werken met je neuroceptie en interventies, zoals ademwerk, beweging en yoga, waarmee de traumaervaring in je lichaam geheeld kan worden. Door je bewust te worden en zijn van je neuroceptie kun je zelf invloed uit gaan oefenen op de werking van jouw autonome zenuwstelsel, wanneer deze verstoord is door traumervaring.

Neuroceptie

Neuroceptie is je waarneming van de signalen die jouw zenuwstelsel opvangt vanuit jouw buitenwereld door middel van je zintuigen (zien, horen, ruiken, proeven en aanraking), vanuit je lichaam door middel van de interne signalen en sensaties en je lichaamstaal (het gewaarzijn van je lichaamspositie in de ruimte). Jouw bewustzijn en gewaarzijn van je neuroceptie verruimen doen we o.a. met ademwerk, beweging en yoga. Je gaat je verbinden met jezelf en van daaruit met een veilig gevoel verbinden met jouw buitenwereld en harmonieus tussen deze twee werelden bewegen zodat je je energiehuishouding in balans gaat brengen en houden 🦋