Terwijl ik bezig was met de training voor gecertificeerd trauma & polyvagal informed practioner, gingen mijn gedachten naar een ander werkgebied dan gezondheid waarin ik een aantal jaren werkzaam ben geweest, en dat is huiselijk geweld. In de 17 jaar bij de politieorganisatie heb ik zo’n 4 jaar gewerkt binnen het destijds team jeugd en huiselijk geweld welke tijdens de reorganisatieperiode rond 2015/2016 helaas werd opgeheven.

In deze 4 jaren deed ik ook de opleiding maatschappelijk werk en dienstverlening en kon ik mijn stageopdrachten doen binnen dit team. Dit is ook de tijd waarin ik mij besefte dat het gezin waarin ik zelf ben opgegroeid niet zo ‘normaal’ was en ik uit een beschadigd gezin kom. Ik schrijf de woorden niet zo ‘normaal’ omdat het voor mij wel altijd normaal is geweest. Ik wist niet beter. Ondanks dat er ook wel momenten zijn geweest dat ik het diep van binnen wel voelde en wist wanneer ik in mijn gedachten terugga naar deze tijd.

Harmonie

Harmonie heeft een belangrijke rol in mijn leven. Vroeger vanuit mijn wond en nu vanuit mijn kracht. Het gaat mij natuurlijk af om verschillende perspectieven te zien en bij elkaar te brengen. Bij mij is het niet of of maar en en. Dat wil zeggen wanneer ik zelf in balans ben. Natuurlijk zijn er bij mij ook nog momenten dat ik getriggerd wordt waardoor mijn blik kan vernauwen. Ik reageer dan vanuit mijn wond en overlevingsstand. Door mijn eigen reis en ervaring ben ik mij hier vrijwel direct bewust van zodat ik kan doen wat mij helpt om uit die staat te komen. Ik voel nu namelijk hoe mijn lichaam reageert en voelt en ook hoe de dynamiek is tussen mij en mijn omgeving in zo’n geval. Gespannen in plaats van ontspannen.

Gedrag

De vraag wat maakt dat mensen doen wat ze doen, heeft mij altijd wel geïntrigeerd. Alleen nu, niet alleen door de kennis maar ook mijn eigen ervaringen, ga ik anders met deze vraag om. Vaak ligt de focus op gedrag en hebben we daar een oordeel over en kunnen we gemakkelijk de ander de schuld geven. En bij bijvoorbeeld huiselijk geweld is het ook belangrijk om bepaald gedrag te herkennen om erger te voorkomen. Maar wanneer we een structurele oplossing willen en echte verandering dan vraagt dit om naar de kern van het probleem te gaan. Om te gaan onderzoeken en begrijpen waar gedrag vandaan komt. Dit begint met het leren kennen van de werking van het autonome zenuwstelsel, de verbinding tussen lichaam en brein. Niet alleen vanuit een cognitieve benadering werken maar ook lichaamsgericht.

Autonome zenuwstelsel

De werking van ons autonome zenuwstelsel is bepalend voor ons gedrag. Dit gebeurt allemaal op een onbewust niveau. Wanneer deze werking evenwichtig is dan heeft dit een gezonde invloed op ons gedrag en onze relaties. Maar wanneer deze ontregeld of verstoord is en dit langdurig aanhoudt dan leidt dit veelal naar ongezond gedrag. Wanneer we ons bewust worden van de manier waarop ons autonome zenuwstelsel werkt en leren kennen en herkennen hoe deze reageert op bepaalde situaties in ons leven, dan kunnen we deze zelf gaan reguleren. Hierdoor zorg je voor een steviger fundament waarmee je ongezonde gedragspatronen in relaties kunt veranderen naar gezonde en gewenste gedragspatronen.

Volgens Deb Dana (2023) is ons autonome zenuwstelsel het fundament van waaruit onze ervaringen in het leven gevormd worden. Een structurele ontregeling van dit zenuwstelsel kan zich o.a. manifesteren in relatieproblemen en verandering in cognitieve capaciteiten.

Overleving

Vandaar dat gedragsverandering alleen vanuit een cognitieve benadering bijna niet mogelijk is. En in geweldssituaties of stress binnen relaties verkeert ons autonome zenuwstelsel in een onveilige toestand. Dit gebeurt ook weer onbewust. Onbewust verkeren we in een staat van overleving. In deze staat werkt ons zogenaamde denkbrein niet optimaal. Wanneer we in een vecht of vluchtmodus zitten dan werkt deze minder goed en wanneer we ons terneergeslagen voelen dan werkt het nog minder goed. Om te leren herkennen in welke staat ons autonome zenuwstelsel zich bevindt, is het nodig om te gaan voelen. Om bewust met je aandacht naar je lichaam te gaan. Voor sommige mensen kan dit een hele grote opgave zijn omdat dit onveilig kan voelen. De therapeutische yoga is een fijne manier om er naar toe werken je lichaam wel weer te gaan voelen en je daarbij veilig te voelen.

Verbinding

Wanneer we een gezonde(re) relatie met onszelf en onze omgeving willen, is het nodig om ons lichaam in een staat van verbinding te brengen. Uit de overleving want daar is het niet mogelijk om in die staat te komen. Maar ook zonder oordeel en aannames over jezelf en je omgeving om vervolgens verandering vanuit je kern mogelijk te maken en je relationeel welzijn te vergroten.

Polyvagaal sensitieve coaching en therapie helpt bij het veranderen van de patronen van het autonome zenuwstelsel, je kern, op momenten dat de drang om te overleven concurreert met het verlangen verbinding te maken met anderen (Deb Dana, 2023). Dus bijvoorbeeld wanneer je graag een relatie wil maar dit tegelijkertijd ook onveilig voor je kan voelen. Of dat je graag een gezonde(re) relatie met jezelf wil door meer zelfzorg maar dit tegelijkertijd als een worsteling voelt. Je keuze voor meer zelfzorg wordt gemaakt vanuit je hoofd en het zijn de onbewuste overtuigingen en patronen die dit in de weg kunnen staan en waardoor het kan voelen in gevecht met jezelf te zijn.

Het begeleidingstraject relationeel welzijn gaat jou helpen te herkennen wanneer jouw lichaam in een toestand van overleving verkeert en je gaat verkennen en leren wat jou helpt om in een staat van verbinding te komen waardoor je de gezonde(re) relatie die je graag wenst kan aangaan.

Wil je graag meer informatie of een kennismakingsgesprek? Neem dan contact op via email kompas@marloesvanbeek.com of bel/app mij op 06 27 306 011. Of gebruik het contactformulier op de website.